Z tematem utrudniania kontaktów przez jednego z rodziców spotykam się regularnie, szczególnie w prowadzonych przeze mnie sprawach rozwodowych.
Jeżeli jeden rodzic bezpodstawnie odmawia drugiemu spotkań z synem, czy córką, prawo przewiduje środki, które pozwolą przymusić niechętnego rodzica do wydawania dziecka na widzenie.
Tym środkiem przymusu jest grzywna, którą w ostateczności Sąd może nałożyć na matkę lub ojca utrudniających lub uniemożliwiających kontakty.
Grzywna trafia do kieszeni pokrzywdzonego, a nie do Skarbu Państwa. Więcej o tym przeczytasz TUTAJ>>>
Niemniej w czerwcu 2022r. zapadł bardzo ważny wyrok dotyczący kontaktów dziecka z rodzicem.
Utrudnianie kontaktów z dzieckiem – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 czerwca 2022 roku
Trybunał Konstytucyjny zakwestionował bowiem częściowo stosowanie przepisów dotyczących nakazu zapłaty za utrudnianie lub uniemożliwianie kontaktów z dzieckiem i orzekł, że nałożenie na rodzica utrudniającego drugiemu kontakty z dzieckiem obowiązku zapłaty określonej kwoty jest niezgodne z Konstytucją, ale tylko wówczas, kiedy to utrudnianie lub uniemożliwianie kontaktu wynika z zachowania samego dziecka.
Wskazano ponadto warunek dodatkowy, że osoba sprawująca nad dzieckiem pieczę nie może wpływać na wolę dziecka. Sędzia Andrzej Zielonacki wyjaśnił także, że ten wyrok nie powoduje „utraty mocy obowiązujących przepisów, a tylko wyeliminowanie z zakresu ich stosowania sytuacji, które wskazano w sentencji”.
Sądy mają od teraz obowiązek z urzędu brać pod uwagę, czy do utrudniania lub niewykonania kontaktów doszło z powodu woli dziecka wyrażonej samodzielnie bez wpływu osoby sprawującej nad nim pieczę.
Utrudnianie kontaktów z dzieckiem – skarga konstytucyjna
Matka i córka złożyły skargę konstytucyjną o zbadanie zgodności art. 598[16] § 1 w związku z art. 598[15] § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego z Konstytucją RP.
Matka za utrudnianie kontaktów córki z ojcem miała zapłacić kilkanaście tysięcy złotych. Matka podnosiła, że dziecko nie chce mieć kontaktów z drugim rodzicem.
Zgodnie jednak ze wskazanymi wyżej przepisami ,,jeżeli osoba, pod której pieczą dziecko pozostaje, nie wykonuje albo niewłaściwie wykonuje obowiązki wynikające z orzeczenia albo z ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów, sąd opiekuńczy, uwzględniając jej sytuację majątkową, może zagrozić jej nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem.”
W razie gdy rodzic pomimo groźby ze strony sądu, nadal nie zmieniłby swojego postępowania, sąd ma możliwość nakazania zapłaty kwoty proporcjonalnej do ilości nieodbytych kontaktów.
Skarżące wskazały, że wskazane przepisy naruszają prawo do równej ochrony wszystkich obywateli (szczególnie w kontekście podmiotowości dziecka) przez to, że postępowanie dotyczące wykonywania kontaktów z dzieckiem nie dotyczy osoby małoletniej, tylko jej rodziców, zaś jedyną okolicznością braną pod uwagę przez sąd orzekający jest fakt, czy doszło do kontaktu z dzieckiem.
Wyrok z pewnością ograniczy sytuacje, w której to rodzic wydaje dziecko, wyraźnie sygnalizujące niechęć i strach przed kontaktami z drugim rodzicem, tylko i wyłącznie dlatego, że boi się przeciwstawić wyrokowi Sądu oraz poniesienia wysokich kosztów związanych z utrudnianiem kontaktów.
Należy mieć jednak na uwadze, że wyrok ten może stanowić bardzo niebezpieczne narzędzie, które w przypadku konfliktu między rodzicami będzie mogło służyć do skutecznej alienacji rodzicielskiej.
Monika Zawiejska
adwokat
Zdjęcie: Tatiana Syrikova
***
Rozłożenie spłat na raty przy podziale majątku – kiedy i jakie szanse?
Po rozwodzie Ewa zaproponowała Piotrowi, żeby podzielić się majątkiem w drodze umowy sporządzonej u notariusza.
Piotr uznał, że to dobry pomysł – mieli mieszkanie, które Ewa chciała przejąć na własność i on się na to zgadzał. Liczył na szybką spłatę z jej strony, aby mógł kupić sobie kawalerkę i zacząć nowe życie [Czytaj dalej…]
Dzień dobry!